سایت کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه

سایت کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه

در سال 1310 هجري خورشيدي كتابخانه اي اختصاصي در ساختمان مركزي وزارت امورخارجه تاسيس گرديد تا شرايط لازم براي مطالعه و پژوهش در حوزه هاي سياسي ، تاريخي، حقوقي، اقتصادي و اجتماعي را براي كارمندان و منتسبين وزارت امورخارجه فراهم سازد. پس از تشكيل دفتر مطالعات سياسي و بين المللي ، كتابخانه ديگري در اين مركز مطالعاتي ايجاد شد كه وظيفه خدمت رساني به پژوهشگران و كارشناسان اين مركز را به عهده گرفت.
با گسترش روزافزون علوم اطلاع رساني و لزوم بهره مندي كارشناسان وزارت امورخارجه و مجموعه دانش پژوهان و اساتيد حوزه علوم سياسي و روابط بين الملل از آخرين دستاوردهاي علمي ، وزارت امورخارجه برآن شد كه با گردآوري و ساماندهي منابع نوشتاري و ديداري ـ شنيداري و با بهره گيري از امكانات فناوري نوين اطلاع رساني و اتصال به شبكه هاي اطلاعاتي داخلي و بين المللي ، كتابخانه اي مجهز و تخصصي تاسيس نمايد كه علاوه بر پاسداشت دستاوردهاي گذشته، نظام اطلاع رساني خود را روزآمد نمايد. بدينسان كتابخانه تخصصي وزارت امورخارجه در شكل جديد و حوزه اي وسيع تر در مهرماه 1378 تاسيس گرديد.
مديريت ارشد وزارت امورخارجه با روشن بيني ، كتابخانه مذكور را به روي دانشجويان ، اساتيد و دانش پژوهان كشور گشود. اينك كتابخانه تخصصي وزارت امورخارجه با دو مجموعه كتابخانه اي شهيد رجايي واقع در ساختمان شماره 8 وزارت امورخارجه كه نسل جديد كتابخانه مركزي سابق است از يك سو و مجموعه نوين خود واقع در محل معاونت پژوهشي واقع در خيابان شهيد باهنر مشغول خدمت رساني به كادر وزارت امورخارجه و جامعه پژوهشگران كشور است.
1 . سيستم كتابخانه :
سيستم طبقه بندي منابع كتابخانه با استفاده از رده بندي كتابخانه كنگره ( LC ) است و دامنه موضوعي آن عبارتند از : علوم سياسي ، روابط بين الملل،حقوق، تاريخ ، جغرافيا، فلسفه، اديان، الهیات (شاخه حقوق)، ایرانشناسی،مدیریت (دولتی)،اقتصاد،کتابداری،روزنامه نگاری ، زبانهای خارجی و علوم اجتماعي ،كه با مخزن باز اداره مي شود و كاربران محترم به سهولت به كتابها دسترسي دارند.
كتابخانه تخصصي وزارت امورخارجه در دو مجموعه كتابخانه اي خود خدمات زير را ارائه مي نمايد.

2. خدمات امانت:
ارائه خدمات مربوط به عضويت ، امانت ، بازگشت ، رزرو و تمديد مدت در اين قسمت انجام مي شود. لازم به ذكر است كه امانت كتاب از هر مجموعه توسط مجموعه ديگر براي كاركنان وزارت امورخارجه امكان پذير مي باشد.

3. خدمات اطلاع رساني :
بخش جستجوي منابع به كاربران اين امكان را مي دهد تا علاوه بر جستجوي مطالب خود از طريق پايگاههاي داخلي يا اتصال به شبكه جهاني اينترنت به جديدترين و روزآمدترين اطلاعات دسترسي داشته و در صورت نياز ، منابع يافت شده را چاپ نمايند.
4. خدمات نشريات:

الف-كتابخانه تخصصي ( شهيد باهنر): مجموعه شهيد باهنر در دو بخش نشريات جاري و آرشيو فعال است. اعضاء محترم مي توانند منابع جاري اعم از روزنامه و نشريات را با مراجعه به طبقه همكف و منابع دوره هاي گذشته و منابع خاص را بامراجعه به طبقه منهاي يك مورد مطالعه قرار دهند.
نشريات جاري عبارتند از : نشريات فارسي 69 عنوان، نشريات عربي 15 عنوان ، نشريات لاتين 74عنوان، روزنامه فارسي 20 عنوان.

بخش آرشيو: اين بخش منابع متعددي را در بر مي گيرد كه شامل موارد زير است:
1. رساله هاي ارتقاء مقام، 1100 عنوان، كه توسط كارمندان وزارت امورخارجه تهيه گرديده است.
2. پايان نامه هاي فارسي، 1102 عنوان ،كه توسط دانشجويان دانشكده روابط بين الملل وزارت امورخارجه در مقطع كارشناسي و كارشناسي ارشد نگاشته شده اند.
3. پايان نامه هاي لاتين، 553 عنوان، توسط دانشجويان ايراني مقيم كشورهاي خارجي و در زمينه ايران نوشته شده است.
4. نشريات فارسي و عربی، 1006 عنوان
5. نشريات لاتين:1842 عنوان

6. مجموعه معاهدات و مكاتبات دولت ايران با ساير دول
7. مذاكرات مجلس قبل از انقلاب
8. مجموعه قوانين و مقررات كشور قبل از انقلاب

5-خدمات مخازن:

5-1مخزن فارسی: مجموعه شهید باهنر شامل 36863 عنوان کتاب و مجموعه شهید رجایی شامل 8816 عنوان کتاب می باشد.

5-2مخزن لاتین: مجموعه شهید باهنر دارای 33000عنوان کتاب و مجموعه شهید رجایی دارای 6540کتاب لاتین است.
5-3 مخزن مرجع: مجموعه شهید باهنر دارای 8200عنوان و مجموعه شهید رجایی دارای 2500عنوان کتاب مرجع است.

مجموعه شهید باهنر در راستای اشاعه اطلاعات در زمینه تاریخ ،فرهنگ، هنر و سایر موضوعات پیرامون ایران و با توجه به موقعیت خاص کتابخانه تخصصی و حضور بازدیدکنندگان داخلی و خارجی علاقمند به این حوزه، بخش جداگانه ای را به کتابهای ایرانشناسی در بخش مرجع اختصاص داده است .

5-4مخزن عربی : شامل 12000جلد کتاب از انتشارات کشورهای عربی است.

5-5 بخش دیداری - شنیداری ( مجموعه شهید باهنر): این بخش شامل سه مجموعه است:

- فیلم های مستند و تاریخی بالغ بر 1100حلقه به صورت DVDو VHS

- CDهای مرجع شامل : فرهنگ لغات ، دائره المعارف ها، منابع ایرانشناسی، آموزشی و مطالعات آماری 360 عنوان به زبان فارسی، 270 عنوان به زبان انگلیسی و تعدادی به زبان فرانسه ، آلمانی و عربی.

- کتابهای شنیداری و آموزشی شامل مجموعه نوارهای کاست از آثار برجسته ادبی جهان و آموزش زبانهای مختلف بالغ بر 250 نوار صوتی.

6- نسخه هاي خطي و چاپ سنگي:
- بخش نسخه هاي خطي و چاپ سنگي كتابخانه تخصصي وزارت امورخارجه داراي گنجينه اي با ارزش از کتابهای خطي و چاپ سنگی  به زبانهاي فارسي ، عربي و تركي است كه در طول ساليان فراهم آمده است . در ميان مجموعه خطی، شماری از جلدهای رقم دار و با ارزش ماوراء النهري نیز وجود دارد . كتابهای چاپ سنگي نیز عموماً چاپ چاپخانه هاي معروفي از هند ، پاكستان ، تركيه ، مصر و ايران است. برخی نمونه های ارزشمند و قدیمی این مجموعه عبارتند از:

- بهارستان جامی متعلق به قرن 10

- منهاج المحدثین متعلق به 694 ق

و قدیمی ترین نسخه با جلد ماوراء النهری حاشیه بر شرح کلمه العین با تاریخ کتابت 896 قمری است.

تقریبا نود در صد کتابهای خطی و چاپ سنگی فهرست نویسی شده و اطلاعات آن در نرم افزار تخصصی کتابخانه وارد شده است. فهرست کتابهای چاپ سنگی در سال 88 به صورت یک مجلد توسط انتشارات وزارت امور خارجه چاپ و در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

7- نشريه اطلاع رساني :
با آغاز فعاليت كتابخانه تخصصي ، يكي از مهمترين اهداف اين مركز اشاعه اطلاعات در كوتاهترين زمان ممكن بوده است در جهت تحقق اين هدف فصلنامه اطلاع رساني كتابخانه كار خود را از سال 1380 به صورت چاپي آغاز نمود . با گذشت زمان و با افزايش اطلاعات و ضرورت سرعت بخشيدن و كاستن هزينه هاي مربوطه ، از سال 1385 نشريه مذكور در قالب ماهنامه در آمده و با استفاده از امكانات موجود ، نسخه الكترونيكي آن توليد گرديد. اين نشريه كه رسالت ارائه چكيده جديدترين منابع فارسي ، لاتين و عربي و اصله به كتابخانه تخصصي را بر عهده دارد، به دليل روزآمد بودن منابع آن مورد توجه محافل علمي قرار گرفته است . شماره های جدید و آرشیو نشریه اطلاع رسانی در سایت کتابخانه تخصصی موجود است. همچنین کاربران می توانند با عضویت در کتابخانه الکترونیکی وزارت امور خارجه نشریه مذکور را هر ماه از طریق پست الکترونیک خود دریافت نمایند.
8- جايگاه ويژه كتابهاي لانكامرر:
فردريش لانكامرر ، سال 1302 شمسي از پدري آلماني و مادري ايراني و ارمني از اهل جلفاي اصفهان در برلين ديده به جهان گشود. او به همراه پدر به ایران آمد و ماندگار شد. سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و پس از آن صحافی را نزد پدر در ایران  آموخت. لانکامرر برای کتابخانه های بزرگ کشور مانند کتابخانه ملی، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی (ره) ، کتابخانه مجلس، کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و .. صحافی کرد و به مدت 22 سال در دانشکده حقوق دانشگاه تهران اشتغال داشت.مجموعه صحافی های هنری کتابخانه شخصی او که بالغ بر 1559 عنوان کتاب به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی و ..است حاصل 60سال کار مداوم می باشد که هم از نظر شکل، انتخاب رنگ، تزیین عطف و انتخاب حروف و هم به لحاظ محتوا و موضوعات کتابها بسیار با ارزش است. لانکامرر در کتابخانه منحصر به فرد خود، کتابهایی با موضوعات تاریخ، ادبیات و هنر ایرانی و ایرانشناسی گردآوری کرد که برخی از آنها از جمله کتابهای کهن چاپ و نایاب به شمار می رود. در لابلای این کتابها می توان به کتابهای اهدایی مولفان و فرهیختگان ایرانی به وی اشاره نمود که از آن جمله اند کتابهایی از مجتبی مینوی، ایرج افشار و...

این مجموعه نفیس در سال 1379 جهت کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه تهیه و خریداری گردید و هم اکنون در جایگاه ویژه ای نگهداری می شود و زینت بخش کتابخانه است.مجموعه لانکامرر پر از ظرافت و هنرمندی های صحافان اسلامی سنتی از یکسو و هنر صحافان بزرگ غربی از سوی دیگر است و برگی زرین از تاریخ صحافی معاصر ایران است