تحصیل در افغانستان

در هر کشور مقوله تعلیم، تربیت و تحصیل، بخصوص تحصیلات عالی  جایگاه بسیار برجسته و ممتازی دارد. توسعه  در ابعاد فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مرهون افراد تحصیل کرده، آگاه، دانشمند و محقق می‌باشد. از طرفی عدم دقت در برنامه‌ریزی درسی و برنامه ریزی  تربیتی می‌تواند پیامدهای منفی و غیر قابل جبران بر جای بگذارد، توسعه و پیشرفت هر کشور بدون تربیت نیروی علمی ماهر، دانشمندو پژوهشگر آرزوی دست نیافتنی تلقی می‌گردد.در ادامه با سایت roomaco.com همراه باشید تا شما را با تحصیل در افغانستان آشنا کنیم.

تحصیل در افغانستان

با این مقدمه کوتاه سراغ بررسی وضعیت تحصیلات عالی در دانشگاه‌های دولتی افغانستان بخصوص دانشگاه کابل که چندی قبل هشتادمین سالگرد تأسیس خود را سپری کرد، می‌رویم تا با یک دید کلی نگاهی بر روند وضعیت تحصیلات عالی در گذشته و پیامدهای آن برای چند سال آینده را رصد نماییم. هرچند از چند و چون قانون تحصیلات عالی و جنبه اصلاحی آن که در  پارلمان به بهانه استفاده از واژه دانشگاه در کنار واژه‌ پوهنتون به گروگان گرفته شده، چیزی نمی‌دانیم اما امیدوار هستیم که با تصویب این قانون راه برای اصلاحات دانشگاههای دولتی هموار گردد و در غیر این صورت حاکمیت انجماد فکری و سنتی برخی از متولیان امور دانشگاهی و اندیشه انحصارگرایانه‌ای که از گذشته به ارث رسیده بیش از گذشته و با استفاده از امکانات نو و تلفیق فاکتورهای سنتی و مدرن سرنوشت توسعه و پیشرفت کشور را برای سالها به تأخیر خواهد انداخت.

براساس آمار وزارت تحصیلات عالی در سال 1391، در 29 دانشگاه دولتی که در سراسر کشور وجود دارند، 3496 نفر کادر  علمی می باشند که تعداد تحصیلات علمی افراد دارای مدرک دکترا نزدیک به 5 درصد، اعضای دارای مدرک فوق لیسانس  36 درصد و اعضای کادر علمی دارای مدرک لیسانس 59 درصد می‌باشند که سهم کادر علمی خواهران تنها 14 درصد را تشکیل می‌دهد. اگر اعضای کادر علمی دانشگاه‌های دولتی در ولایات را از اعضای کادرعلمی دانشگاه‌های دولتی کابل تفکیک نماییم و نسبت‌های سه گانه رابا درصد نشان دهیم، سهم کادر دارای مدرک دکترا کمتر از 2 درصد و نسبت سهم کادر فوق لیسانس  28 درصد و بیش از 69 درصد کادر علمی دانشگاه‌های دولتی در ولایات تنها دارای مدرک لیسانس هستند این در حالی است که سهم کادر علمی خواهران در ولایات تنها 11 درصد می‌باشند.

از مجموع 3496 نفر کادر علمی دانشگاه‌های دولتی، 1374 نفر در 4 دانشگاه دولتی در کابل (دانشگاه کابل، دانشگاه طب، دانشگاه پلی‌تکنیک و دانشگاه تعلیم و تربیت – شهید ربانی) به عنوان کادر علمی ایفای وظیفه می‌نمایند و از این تعداد در حدود 9 درصد دارای مدرک دکترا، 48 درصد دارای مدرک فوق لیسانس و 43 درصد دارای مدرک لیسانس هستند. سهم کادر علمی خواهران از مجموع 1374 نفر کادر 264 نفرمی‌باشند که به صورت درصدی 19 درصد را تشکیل می‌دهند.
وضعیت آمار کادر علمی چهار دانشگاه دولتی در کابل به صورت تفکیکی عبارت‌اند از:

1. دانشگاه کابل: تعداد کادر علمی: 679 نفرکه در حدود 11 درصد دارای مدرک دکترا، 41 درصد دارای مدرک فوق لیسانس و 46 درصد دارای مدرک لیسانس هستند.
2. دانشگاه طب کابل: تعداد کادر علمی: 246 نفر که در حدود 2 درصد دارای مدرک دکترا، 62 درصد دارای مدرک فوق لیسانس و 35 درصد دارای مدرک لیسانس می‌باشند.
3. دانشگاه پلی تکنیک: تعداد کادر علمی: 217 نفر که در حدود 5/17 درصد دارای مدرک دکترا، 53 درصد دارای مدرک فوق لیسانس و 5/29 درصد دارای مدرک لیسانس هستند.
4. دانشگاه تعلیم و تربیهت شهید ربانی: تعداد کادر علمی: 232 نفر که در حدود 3 درصد دارای مدرک دکترا، 48 درصد دارای مدرک فوق لیسانس و 49 درصد دارای مدرک لیسانس می باشند.

باتوجه به نگاهی اجمالی فوق به تعداد کادر علمی دانشگا‌ه‌های دولتی و تحصیلات اکادمیک آنان، بیش از 59 درصد پست‌های علمی دانشگاه ها در اختیار افرادی قرار دارند که خود دارای مدرک لیسانس می‌باشند و سهم افراد دارای تحصیلات  دکترا کمتر از 5 درصد و سهم کادر علمی دارای مدرک فوق لیسانس 36 درصد می‌‌باشد.

امروزه در تمام دنیا دانشگاه‌ها سرمنشأ و مظهر توسعه‌یافتگی و تحول در  هر کشور تلقی می‌گردند.اما پرسش اساسی این است که با توجه به وضعیت که در مورد کادر علمی دانشگاه‌های کشور افغانستان شد، چقدر می توان به توسعه و پیشرفت کشور در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی امیدوار بود؟ آیا برای بیرون رفت از وضعیت فعلی چه تدابیری اندیشیده شده و یا باید اندیشه شود؟

در صورت تدوام وضعیت فوق، فهرست بلندی  از دانشجویان که هر سال وارد دانشگاه‌ها شده و یا از آن فارغ می‌گردند، وضعیت علمی و بازدهی افراد تحصیل کرده در رشته هایی که ویژگی بارز آن فرسودگی علمی (بروز نبودن مقالات علمی) و کیفیت پایین  آموزشی تحصیل کردگان بخاطر تراکم بیش از استاندارد محصل در یک رشته ،کشور را به سوی یک بحران علمی – کارکردی سوق نخواهد داد؟

افراد فارغ التحصیل کار و شغل متناسب با رشته و گرایش تحصیلی خود را می طلبند اما اگر به صورت درست در رشته مورد نظر تخصص لازم را فرا نگرفته باشند، این امر پتانسیل کارآیی و مدیریتی علمی کشور را کاهش داده و زمینه رشد نارضایتی عمومی و فساد اداری را بیش از پیش فراهم می‌سازد.
براساس بررسی اماری  فوق در حدود 60 درصد کادر‌های رسمی علمی دانشگاه‌های دولتی در سطح لیسانس معلومات علمی و مهارتی دارند، دانش‌آموختگان که تحت تعلیم و تربیت این اساتید قرار گرفته و فارغ التحصیل می‌گردند، نیز در همین سطح علمی و مهارتی و بلکه پائین‌تر از آن با توجه با فاکتورهای دیگر متوقف خواهند گردید.!

به صورت طبیعی عده‌ای از همین افراد فارغ التحصیل به عنوان کادر علمی دوباره در دانشگاه‌ها جذب خواهد شد و یا در پست‌های دولتی مناصب و مسئولیت‌های خطیر تصمیم ساز و تصمیم‌گیری را بر عهده خواهند گرفت، این در حالی است بسیاری از این افراد کارایی لازم را جهت ارائه دروس به صورت روزآمد و با استفاده از آخرین سیستم علمی – پژوهشی جهان را دارا نبوده و در صورت انتصاب در پست‌های مدیریتی کشور فاقد طرح و پلان با هدف توسعه، پیشرفت و مدیریت کارآمد کشور خواهند بود.

لیست دانشگاه های افغانستان

کابل

• دانشگاه کابل
• دانشگاه سلام
• پلی‌تکنیک کابل
• دانشگاه پزشکی کابل
• دانشگاه گوهرشاد (غیرانتفاعی)
• دانشگاه غرجستان
• دانشگاه ابن سینا
• دانشگاه طبی و شفاخانه چراغ
• دانشگاه کاتب
• موسسه تحصیلات عالی ملی
• دانشگاه استاد ربانی
• دانشگاه خاتم النبیین
• دانشگاه آمریکایی افغانستان
• دانشگاه باختر
• دانشگاه دعوت
• دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه کابل
• دانشگاه کاردان
• اکادمی ملی نظامی افغانستان
• دانشگاه رنا
• موسسه تعلیم و تربیت
• دانشگاه دنیا
• دانشگاه کابورا
• موسسه علوم بهداشت ودرمان (ساینس)
• دانشگاه کاروان
• موسسه تحصیلات عالی مریم
• دانشگاه میوند
• موسسه آموزش عالی پیشگام
• موسسه علوم صحی کابل
• موسسه تحصیلات عالی افغانستان

هرات

• دانشگاه هرات
• دانشگاه خواجه عبدالله انصاری
• دانشگاه غالب
• دانشگاه هریوا
• دانشگاه اشراق
• دانشگاه جامی
• دانشگاه عاطفی
• دانشگاه کهکشان شرق

بلخ – مزارشریف

• دانشگاه بلخ
• دانشگاه ابن سینا
• دانشگاه مولانا جلال الدین محمد بلخی
• دانشگاه آریا بلخ
• دانشگاه ثقلین بلخ
• موسسه تحصیلات عالی رهنورد
• موسسه تحصیلات عالی سادات
• موسسه تحصیلات عالی کاوون
• موسسه تحصیلات عالی ترکستان
• موسسه تحصیلات عالی تاج
• موسسه تحصیلات عالی راه سعادت
• موسسه تحصیلات عالی البرز

خوست

• دانشگاه هرا
• دانشگاه خوست
• دانشگاه پامیر

قندهار

• دانشگاه قندهار

ننگرهار

• دانشگاه آریانا
• دانشگاه خراسان
• دانشگاه ننگرهار
• موسسه آموزش عالی اسپینگهار

هلمند

• دانشگاه بست
• دانشگاه هلمند

کنر

• دانشگاه سید جمال الدین افغان

قندوز

• دانشگاه سلام در دانشکده های شرعیات، اقتصاد و انجنری فعالیت دارد

دیگر استانها

• دانشگاه البیرونی
• دانشگاه بدخشان
• دانشگاه بامیان
• دانشگاه دایکندی
• دانشگاه بغلان
• دانشگاه لغمان
• دانشگاه فاریاب
• دانشگاه غزنی
• دانشگاه جوزجان
• دانشگاه پکتیا
• دانشگاه پروان
• دانشگاه تخار
• دانشگاه غور
• دانشگاه بادغیس
• دانشگاه قندوز
• دانشگاه پنجشیر
• دانشگاه سمنگان
• دانشگاه ارزگان
• دانشگاه فراه

در پایان سایت roomaco.com : شما را با دانشجویان افغانی که در دانشگاههای  ایران مشغول به تحصیل هستند بیشتر آشنا می کند . امیدواریم بعد از سالها درد و تحمل مشکلات ایران بتواند گامی کوچک در راه توسعه علمی افغانستان بر دارد . با توجه به سخت کوشی و تلاش مردم افغانستان این افراد می توانند اینده روشنی را برای این کشور فراهم کنند . آمارها نشان می دهند ۱5هزار دانشجوی افغانستانی در ایران تحصیل می‌کنند و مجموعا ۸ هزار نفر از دانشجویان افغان از دانشگاه‌های ایران فارغ‌التحصیل شده‌اند. سال ۱۳۹۰، وزارت علوم ایران اعلام کرد برای افغان‌هایی که ساکن کشور افغانستان بوده باشند، هر سال در تاریخی مشخص آزمونی در آن کشور برگزار می‌کند و به تعدادی که رتبه‌های برتر آن آزمون را آورده باشند بورس تحصیل در مقاطع مختلف اعطا می کند که مزایایی دارد. 

تعداد این بورسیه‌ها را سالی ۵۰۰ بورس در مقاطع لیسانس تا دکتری ذکر کرده است.این تعداد در سال 1396 نیز برابر همین تعداد 500 نفر می باشد که ده درصد از آن به افغانیهای مقیم ایران تخصیص می یابد .دانشجویان افغان در ایران در تمام رشته‌ها تحصیل می‌کنند؛ به جز رشته‌هایی که شرایط خاصی از قبیل تعهد به ایران و ایرانی‌الاصل بودن دارند: «در رشته‌های فنی و مهندسی مانند عمران، برق ، اکتشاف و استخراج معدن، آی تی و همچنین در رشته‌های علوم پایه متقاضی زیاد است. رشته‌های علوم انسانی خصوصا رشته‌های مدیریت، حقوق و علوم سیاسی طرفداران خاصی دارند. تعدادی نیز در رشته‌های پزشکی مشغول به تحصیل‌اند. البته رشته‌های پزشکی برای دانشجویان افغانستانی از نظر شهریه بسیار گران تمام می‌شود. ضمنا داشتن معدل کتبی  دیپلم باید حداقل ۱۲ باشد تا یک متقاضی افغانستانی بتواند در دانشگاه‌های دولتی و معتبر ایران تحصیل کند

راهنمای اقامت ،تحصیل ،سفر و زندگی در دیگر کشورها

روماکو بازاریاب آنلاین شماست در هر کجای دنیا، هر کسب و کاری دارید، روماکو آنرا به مخاطبین شما معرفی میکند. با کمترین هزینه و در کمترین زمان در صفحه اول گوگل باشید! از اینجا شروع کنید