شیرآلات از چه جنسی ساخته میشوند؟
به طور کلی شیرآلات از دو جنس آلیاژ برنج یا سرب خشک ساخته میشوند و تنها روکشهای آنها است که تفاوتهای ظاهری در آنها ایجاد میکند.از میان این دو جنس، برنج بهتر از سرب خشک عمل میکند؛ چرا که سرب خشک پس از مدتی به خورد آب میرود و برای کسی که از آن شیر آب مصرف خوراکی دارد مضر است و به بدن آسیب میرساند. ایراد دیگر آن هم این است که خیلی سریعتر از جنس برنجی از بین میرود و شکسته و پوسیده میشود.
بعد از جنس فلز مورد استفاده در شیرآلات، آبکاری دارای اهمیت فراوان است که میتواند در مقاومت شیر تاثیر بسزایی داشته باشد و هرچه کیفیت آبکاری بهتر باشد شیرآلات دیرتر فرسوده میشوند. مثلا اگر شیرآلاتی دارای آبکاری ۲۵ میکرونی باشد و روکش آن هم استیل واقعی باشد از نظر کیفی عمری بسیار طولانی خواهد داشت.
انواع روکشهایی که برای شیرآلات کاربرد بیشتری دارند عبارتند از: برنج، برنز، مس و استیل که از میان اینها اگر استیل، استیل استایلنس اصلی باشد از دیگر جنسها بهتر است؛ چرا که هم مقاومت بهتری در برابر پوسیدگی دارد و هم به خاطر ظاهرش کمتر لکههای آب را نشان میدهد و از لحاظ زیبایی هم، برای خانمهایی که به این لکههای کوچک روی شیرآب حساسند بسیار مناسب تر است. سایر موارد هم مثل برنز یا مس تنها آبکاری برنز و مس هستند و بیشتر جنبه تنوع بخشی دارند و شاید به خاطر رنگ زرد یا قرمزی که دارند حس نوستالژیک به خریدارها بدهند.
مهمترین فاکتور خرید؛ طراحی
با وجود مدلهای زیبایی که در مغازههای خیابان شیراز (بورس شیرآلات) وجود دارد به گفته فروشندگان انگار این روزها تنها ملاک خریدار برای انتخاب شیرآلات طراحیهای متنوع و زیبای آنها است؛ چرا که تقریبا تمام شیرآلات، چه ایرانی و چه خارجی از حد مناسبی از کیفیت و مرغوبیت برخوردارند و در واقع تفاوت آنچنانی هم در قیمت با یکدیگر ندارند.
طراحی مدلهای جذابی که الهام گرفته از طبیعت هستند، مدلهایی که شباهتهای بسیاری به پرندگانی چون پنگوئن دارند یا مدلهای متنوع دیگری که تداعی کننده آثار تاریخی معروف جهان هستند. حتی یک مدل بسیار زیبا و پرفروش هم وجود دارد که برگرفته از یک بادبزن ساده چینی است. تمام اینها به خلاقیت طراحان برمیگردد و به نظر میرسد امروزه مهمترین ملاک خریدارها قرار گرفته است. هرچند مدلهای تک و سفارشی هم وجود دارند که برای مشتریان خاص ساخته میشوند. مثلا یک تک دوش سفارشی به تنهایی در حدود ۵ میلیون تومان به فروش میرسد چرا که با نگینهای گران قیمت تزئین شده است و به سفارش یکی از معروفترین برندهای دنیا همچون جسی یا دنیل ساخته شدهاند.
از گذشته تا به امروز
عمده ترین تغییر شیرآلات از گذشته تا به امروز این است که شیرهای امروزی قابلیتهایی برای کاهش مصرف آب و تنظیم راحتتر آب دارند. درگذشته شیرها بیشتر به شکل توپی یا پروانهای بودند و کنترل میزان آب خروجی آنها کمی سخت بود اما امروزه دیگر شیر پروانهای یا توپی ساخته نمی شود مگر در مدلهای تزئینی که بیشتر برای نوستالژیک بودنشان هنوز به بازار ارائه میشوند و جای آنها را شیرهای اهرمی گرفتهاند. شیرهای اهرمی هم علاوه بر اینکه کاهنده مصرف آب هستند باز و بسته کردنشان راحتتر از مدلهای قدیمی تر است و اگر خراب شوند باز کردن و تعمیر آنها توسط خود فرد نسبت به مدلهای توپی راحتتر انجام میشود.
در مورد دوشها هم میتوان گفت دوشهای امروزی تجهیزاتی دارند که شما میتوانید به وسیله آنها میزان خروج آب را در چند درجه مختلف تنظیم کنید و اندازه ارتفاع دوشها هم قابل تنظیم در هر ارتفاعی هستند درحالی که درمدلهای پیشین شما در نهایت میتوانستید آنها را در دو میزان کم و زیاد تنظیم کنید.
نوع شیرآلات
شیرآلات در چهار نوع اهرمی (دستی) ، کلاسیک (دو فلکهای) ، چشمی (سنسور دار) و پدالی در بازار عرضه میشوند.
شیرهای کلاسیک مدل قدیمی شیرآلات است که امروزه اکثراً مدلهای لوکس آن جهت نوستالژی در رنگهای برنجی و برنزی در بازار عرضه میشوند.
شیرهای اهرمی، نسبت به شیرهای کلاسیک راحتتر دمای آب را تنظیم میکند به این صورت که اهرم را به یکطرف برای آب داغ و بهطرف دیگر برای آب سرد حرکت میدهیم و حد وسط دمای متوسط آب است.
در برخی از شیرهای اهرمیLED هایی جهت تزیین و نمایش دمای آب دارند. این LED ها انرژی خود را از فشار آب تأمین میکنند و نیاز به برق و باتری ندارند و با تغییر دمای آب تغییر رنگ میدهند.
شیرهای چشمی از لحاظ صرفهجویی در مصرف آب بهتر از شیرهای اهرمی و کلاسیک است و از آن بیشتر در اماکن عمومی استفاده میشود. این نوع به دلیل عدم تماس با شیر کاملاً بهداشتی است ولی قیمت بالاتری نسبت به مدل اهرمی و کلاسیک دارد.
شیرهای پدالی: مناسبترین شیرهای بهداشتی برای اماکن عمومی مثل مدارس، مراکز پزشکی، هتلها و مساجد و…. شیرهای پدالی و چشمی هستند. این شیرها با حذف تماس دست، علاوه بر صرفهجویی در مصرف آب و انرژی ، مانع ا ز انتقال بیماریهای عفونی و پوستی افراد میشود. یکی از مزایای شیرهای پدالی نسبت به شیرهای چشمی عدم نیاز آن به برق و باتری است.
دسته (اهرم) شیرآلات
شیرآلات در سه نوع یک دسته، دودسته و هندزفری (لمسی) موجود هستند.
در نوع تک دسته کنار شیر تنها یک اهرم جهت تعیین فشار و حرارت آب وجود دارد. این امر موجب شده تا فقط یک حفره برای نصب این شیر لازم باشد. این نوع شیر برای زمانی مهم است که تنها یک دست آزاد دارید.
شیرهای دودسته دارای یک اهرم برای آب سرد و یک اهرم برای آب گرم دارند. تنظیم حرارت آب در این نوع شیر دقیقتر است . برای نصب شیرهای دودسته نیاز به حداقل سه حفره داریم. یکی از مزایای شیر دودسته جدا بودن شیر دو اهرم است. زمانی که یک اهرم خراب میشود میتوان شیر آن را جداگانه بست و از اهرم دیگر استفاده نمود.
در شیرهای لمسی از یک حسگر جهت فعال شدن استفاده مینماید. در کنار این شیر یک اهرم جهت تنظیم فشار و حرارت آب وجود دارد. در شیرهای لمسی دستی در کار نیست و با لمس شیر و گاهی با حرکت دست فعال و قطع میشوند.
علم دوش برای فضای حمام
در فضای حمام علاوه بر شیر آب نیاز به عَلم دوش نیز هست. این علم ها دارای انواع مختلفی هستند بعضی از آن ها ثابت و بعضی دیگر از آن ها متحرک و قابل جدا شدن از جای خود هستند. برخی از این علم ها ظاهری ساده دارند و بعضی دیگر از آن ها در بدنه خود جاهایی برای قرارگرفتن صابون و لوازم کوچک دیگر دارند که مسلما کارآیی آن ها را افزایش می دهند.
ایرانی بخریم یا خارجی؟
درمورد شیرآلات نمی توان به قطعیت گفت که کدام جنس خارجی بهتر از دیگری است؛ چرا که تمام شرکتها اعم از اروپایی یا آمریکایی سفارش محصولاتشان را به کشور چین میدهند و چین تحت لیسانس این شرکتهای اصلی به تولید محصول میپردازند. درکنار این محصولات، خود چین هم محصولاتی دارد که تا حدی کیفیت پایینتری نسبت به محصولات مشابه دارند اما باز هم میتوان گفت تفاوت فاحشی با نمونههای تحت لیسانس ندارند.
دراین میان حتی بعضی از شرکتهای ایرانی هم قطعات را از چین وارد میکنند و تحت لیسانس یک شرکت اروپایی آنها را مونتاژ کرده و با پنج سال خدمات پس از فروش به بازار عرضه میکنند. اما ناگفته نماند که شرکتهای قدیمی و نامداری در ایران همچون «شیبه» هم وجود دارند که البته این روزها همانند سایر شرکتها رفتار میکند و شرکت دیگری به نام «قهرمان» که پیش از این شاگرد شیبه بهشمار میرفت، اکنون یکی از بهترین تولیدکنندههای شیرآلات ایرانی محسوب میشود.
یک مدل خاص
یکی از جدیدترین مدلهایی که این روزها در بازار شیرآلات پرطرفدار است و نظر خیلی از خریداران را جلب میکند دوشهای دارای ماساژور هستند که کاملا مانند جکوزی عمل میکنند. این دوشها دارای یک صفحه به موازات لوله اصلی دوش هستند که روی این صفحه چندین دوش کوچک متحرک قرار گرفتهاند که با فشار آب محل شستوشو را ماساژ میدهند و شدت آب نیز در آنها قابل کنترل است.
نکته آخر
نکته آخر اینکه حواستان باشد که شیرهای آب یا دوشها همگی به صورت تکهای فروخته میشوند و قیمت بالای بعضی از آنها تنها به خاطر مدلهای عجیب و غریبشان است، پس در خرید یک جنس زیبا و بینقص دقت فراوان داشته باشید.